تعیین ارتفاع خط تعادل (ELA) در دره‌ی هراز در آخرین دوره‌ی یخچالی

گسترش و بسط نظریه‌ی یخبندان کواترنری به وسیله‌ی تجزیه و تحلیل داده‌ها و یافتن ارتباط میان جهت و ارتفاع ناهمواری و چگونگی پدید آمدن اشکال مورفولوژی یخچالی هدفی است که این تحقیق بنیادی در تلاش برای نیل به آن است. بر این اساس، اهداف فرعی زیر مطرح می‌شوند: الف) شناخت اشکال مورفولوژی یخچالی در دره‌ی هراز؛ و ب) تعیین مرزهای یخچالی کواترنری در البرز مرکزی. دره‌ی هراز، از دامنه‌ی آزادکوه تا دره‌ی اصلی هراز در زردبند، با روند شرقی‌غربی محل تشکیل اشکال ژئومورفولوژی یخچالی است که این مقاله درصدد است تا با رویکردی آماری، ضمن مطالعه‌ی حدود گسترش یخبندان‌های دوره‌ی کواترنری و بازسازی ارتفاع خط تعادل (ELA)، به بررسی توزیع سیرک‌های یخچالی منطقه و ارتفاع برف‌مرز در دوره‌ی یخچالی وورم بپردازد. برای بررسی و بیان چگونگی توزیع سیرک‌های یخچالی از روش‌های آمار توصیفی و آزمون خی دو استفاده شده است. روش‌های گوناگونی برای بازسازی ELA وجود دارد که در اینجا، با روش بررسی کف سیرک، ارتفاع برف‌مرز دوره‌ی وورم تعیین می‌شود. نتایج تحقیق ثابت می‌کنند که در مورد سیرک‌های یخچالی بین فراوانی‌های مشاهده شده و فراوانی‌های مورد انتظار، تفاوت معنی‌داری وجود دارد و توزیع این سیرک‌ها ناشی از جهت ناهمواری است. در مورد ارتفاع برف‌مرز دوره‌ی گذشته نیز، ادغام روش بررسی کف سیرک و روش‌های آماری پیشنهاد می‌دهند که در این حوضه، میانگین ارتفاع سیرک‌های یخچالی ۲۷۹۹ متر و مقدار نما ۲۷۰۶ متر است. مقدار نما در سیرک‌های رو به قطب ارتفاع ۲۸۷۴ متر و در سیرک‌های رو به استوا ارتفاع ۲۹۴۱ متر می‌باشد.